१. एनआईसी एशिया बैंकको परिचय र नेपालमा यसको पृष्ठभूमि
एनआईसी एशिया बैंक लिमिटेड नेपालको सबैभन्दा ठूलो निजी वाणिज्य बैंकहरू मध्ये एक हो। यसको स्थापना वि.सं. २०५५ साउन ५ गते (सन् १९९८ जुलाई २१) मा नेपाल इन्डस्ट्रियल एण्ड कमर्सियल बैंकको रूपमा भएको थियो। वि.सं. २०७० असार १५ गते (सन् २०१३ जुन ३०) मा बैंक अफ एशियासँग मर्जर भएपछि यसलाई एनआईसी एशिया बैंक लिमिटेडको नाम दिइएको हो। यस बैंकले देशभर फैलिएको विस्तृत सञ्जाल र ग्राहक आधारको साथ एक बलियो उपस्थिति बनाएको छ। यसको मुख्य कार्यालय काठमाडौंको थापाथलीस्थित ट्रेड टावरमा रहेको छ।
एनआईसी एशिया बैंकले खुद्रा बैंकिङ, लघु तथा मझौला व्यवसाय (SME) बैंकिङ, कर्पोरेट बैंकिङ र डिजिटल बैंकिङ सेवाहरू सहित 'युनिभर्सल बैंकिङ' मोडेलमा काम गर्दछ। यसको लक्ष्य शहरी र ग्रामीण दुवै क्षेत्रमा ग्राहकहरूलाई वित्तीय पहुँच पुर्याउनु हो। यस बैंकको सञ्चालक समितिमा तुलसी राम अग्रवाल अध्यक्ष हुनुहुन्छ भने रोशन कुमार न्यौपाने प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (CEO) को रूपमा कार्यरत हुनुहुन्छ। बैंकको चुक्ता पूँजी १४.९२ अर्ब रुपैयाँ (आर्थिक वर्ष २०८०/८१) भन्दा बढी छ, जसमा संस्थापक समूहको ५१% र सर्वसाधारणको ४९% शेयर स्वामित्व रहेको छ। एनआईसी एशिया बैंकले नियामक निकाय नेपाल राष्ट्र बैंकको कडा नियमन अन्तर्गत काम गर्छ र यसले वित्तीय सुदृढता र पारदर्शिता कायम राखेको छ। यसको ७७ वटै जिल्लामा उपस्थिति र ३० लाख भन्दा बढी ग्राहक आधारले यसको बजार पहुँच र ग्राहक केन्द्रित सेवालाई प्रमाणित गर्दछ।
२. एनआईसी एशियाका ऋण उत्पादनहरू, ब्याज दर र सर्तहरू
एनआईसी एशिया बैंकले ग्राहकहरूको विभिन्न आवश्यकताहरू पूरा गर्नका लागि विविध प्रकारका ऋण उत्पादनहरू प्रदान गर्दछ। यी ऋणहरू व्यक्तिगत आवश्यकता देखि व्यवसायिक विस्तारसम्मका लागि उपलब्ध छन्।
२.१. प्रमुख ऋण उत्पादनहरू:
- व्यक्तिगत ऋण (धितोबिनाको): यो ऋण न्यूनतम ३ लाख रुपैयाँ देखि अधिकतम १५ लाख रुपैयाँसम्म उपलब्ध छ। यसको भुक्तानी अवधि म्यादका लागि ७ वर्षसम्म र ओभरड्राफ्टका लागि १२ महिनासम्म हुन्छ। ब्याज दर निश्चित (९.५०% प्रति वर्ष) वा परिवर्तनशील (आधार दर + प्रिमियम) हुन सक्छ। यो विशेष गरी तलबभोगी व्यक्तिहरूका लागि डिजाइन गरिएको हो, जसलाई तत्काल व्यक्तिगत खर्च वा आवश्यकता पूरा गर्न सहयोग पुग्छ।
- निवृत्तिभरणवाला ऋण (पेंसनर ऋण): न्यूनतम १ लाख रुपैयाँ देखि अधिकतम ५ लाख रुपैयाँसम्म उपलब्ध यो ऋणको भुक्तानी अवधि १ वर्षसम्म हुन्छ। निवृत्तिभरण प्राप्त गर्ने व्यक्तिहरूका लागि यो उपयोगी छ, जसले उनीहरूलाई आकस्मिक खर्च वा आवश्यकताहरूका लागि तरलता प्रदान गर्दछ।
- व्यावसायिक ऋण (आथोट इजी बिजनेस लोन): यो ऋण २.५ मिलियन रुपैयाँ देखि १० मिलियन रुपैयाँसम्म उपलब्ध छ, जसको भुक्तानी अवधि १ देखि १० वर्षसम्म हुन सक्छ। यसमा धितोको बजार मूल्यको ८०% सम्म ऋण-धितो अनुपात (LTV) लागू हुन्छ। साना तथा मझौला व्यवसायहरूलाई लक्षित गरी यो ऋण ल्याइएको हो, जसले उनीहरूको व्यवसाय विस्तार, सञ्चालन खर्च वा कार्यशील पूँजीको आवश्यकता पूरा गर्न मद्दत गर्दछ।
- शेयर धितो ऋण (आथोट लोन अगेन्स्ट शेयर): न्यूनतम ५ मिलियन रुपैयाँ देखि अधिकतम १५० मिलियन रुपैयाँसम्म उपलब्ध यो ऋणको ब्याज दर ८.१७% प्रति वर्ष हुन्छ। यसमा शेयरको मूल्यको ७०% सम्म ऋण-धितो अनुपात लागू हुन्छ। शेयर बजारमा लगानी गर्ने वा तत्काल तरलता चाहिने व्यक्तिहरूका लागि यो उपयुक्त छ, जहाँ उनीहरूको शेयर धितो राखेर नगद प्राप्त गर्न सकिन्छ।
- अन्य धितोमा आधारित ऋणहरू: बैंकले घर ऋण (गृह ऋण), सवारी साधन ऋण, शैक्षिक ऋण, लघु तथा मझौला व्यवसाय (SME) ऋण र कर्पोरेट ऋणहरू जस्ता अन्य धितोमा आधारित ऋणहरू पनि प्रदान गर्दछ। यी ऋणहरू सम्पत्ति वा अन्य स्वीकार्य धितोको विरुद्धमा उपलब्ध हुन्छन् र विभिन्न दीर्घकालीन तथा ठूला लगानीका आवश्यकताहरू पूरा गर्न डिजाइन गरिएका छन्।
२.२. ब्याज दर र वार्षिक प्रतिशत दर (APR):
अप्रिल २०२४ को तथ्याङ्क अनुसार, एनआईसी एशिया बैंकको आधार ब्याज दर ९.१३% प्रति वर्ष रहेको छ। परिवर्तनशील ब्याज दर भएका उत्पादनहरूमा आधार दरमा ० देखि ६% सम्म जोखिम प्रिमियम थप गरिन्छ, जुन ऋण उत्पादन र ग्राहकको जोखिम प्रोफाइलमा निर्भर गर्दछ। उदाहरणका लागि, घरजग्गा धितोमा सुरक्षित व्यक्तिगत म्यादी ऋणमा आधार दरमा १-३% प्रिमियम थपिन्छ। निश्चित ब्याज दर भएका व्यक्तिगत ऋणहरूको लागि ९.५०% प्रति वर्ष ब्याज लाग्छ। ब्याज दरहरू बजारको अवस्था र नेपाल राष्ट्र बैंकको नीति अनुसार परिवर्तन हुन सक्ने भएकाले आवेदन गर्नुअघि बैंकको नवीनतम जानकारी लिनु उचित हुन्छ।
२.३. सर्तहरू, शुल्क र धितो:
ऋणको प्रशोधन शुल्क बैंकको मानक शुल्क तालिका (Standard Tariff of Charges) अनुसार लागू हुन्छ। ढिलो भुक्तानी र अग्रिम भुक्तानी शुल्कहरू उत्पादन अनुसार फरक पर्छन्, जुन सामान्यतया बाँकी रकमको ०-१% सम्म हुन सक्छ। व्यक्तिगत ऋणहरू धितोबिनाको हुन सक्छन्, जबकि व्यवसायिक, घर, सवारी साधन र शेयर धितो ऋणहरूमा घरजग्गा वा शेयर जस्ता धितो आवश्यक पर्दछ। बैंकले धितोको मूल्याङ्कनको आधारमा ऋण-धितो अनुपात (LTV) सीमा लागू गर्दछ, जसले ऋणको अधिकतम सीमा निर्धारण गर्दछ। सबै शुल्क र सर्तहरूको बारेमा बैंकका प्रतिनिधिहरूसँग स्पष्ट जानकारी लिनु ग्राहकका लागि महत्त्वपूर्ण हुन्छ।
३. आवेदन प्रक्रिया, मोबाइल एप र प्रयोगकर्ता अनुभव
एनआईसी एशिया बैंकले ग्राहकहरूको सुविधाका लागि विभिन्न आवेदन च्यानलहरू उपलब्ध गराएको छ। डिजिटल माध्यमबाट ऋणका लागि आवेदन दिन र आफ्ना खाताहरू व्यवस्थापन गर्न सकिन्छ।
३.१. आवेदन प्रक्रिया र आवश्यकताहरू:
ग्राहकहरूले बैंकको ३६० भन्दा बढी शाखाहरू, ११५ भन्दा बढी विस्तारित काउन्टरहरू, ४२ शाखारहित एकाइहरू मार्फत वा मोबाइल एप (NIC ASIA MoBank) र इन्टरनेट बैंकिङ मार्फत ऋणका लागि आवेदन दिन सक्छन्। आवेदन प्रक्रियाका लागि ग्राहक पहिचान (e-KYC) डिजिटल च्यानलहरू मार्फत गर्न सकिन्छ, तर भौतिक परिचयपत्र र कागजातहरूको प्रमाणीकरण शाखामा आवश्यक हुन सक्छ।
आवश्यक कागजातहरूमा सामान्यतया नागरिकता वा राहदानी, आयको प्रमाण (तलब विवरण, व्यवसाय दर्ता प्रमाणपत्र), हालसालै खिचेको फोटो र कर्पोरेट संस्थाहरूको लागि संघको प्रबन्धपत्र (MOA) र नियमावली (AOA) तथा कर प्रमाणपत्रहरू समावेश हुन्छन्। बैंकले आय, धितोको गुणस्तर र विगतको भुक्तानी इतिहासको आधारमा आफ्नो विशेष ऋण मूल्याङ्कन मोडेल प्रयोग गर्दछ। ग्राहकको जोखिम प्रोफाइल अनुसार जोखिममा आधारित मूल्य निर्धारण (Risk-based pricing) लागू गरिन्छ। ऋण स्वीकृत भएपछि, रकम बैंक स्थानान्तरण, चेक वा नगद मार्फत भुक्तानी गरिन्छ। ऋण संकलनका लागि स्वतः डेबिट म्यान्डेट, मोबाइल मनी (जस्तै: ई-सेवा, फोनपे) वा शाखा भुक्तानी जस्ता विधिहरू प्रयोग गरिन्छ। बैंकको समर्पित ऋण सहायता केन्द्रले (Loan Assistance Center) ग्राहक गुनासोहरूलाई ३ घण्टाभित्र सम्बोधन गर्ने लक्ष्य राखेको छ।
३.२. मोबाइल एप विशेषताहरू र प्रयोगकर्ता अनुभव (मोबैंक एप):
एनआईसी एशिया मोबैंक एप (iOS र Android दुवैमा उपलब्ध) बैंकको डिजिटल सेवाको एक महत्त्वपूर्ण भाग हो। यसले बायोमेट्रिक लगइन, तत्काल रकम स्थानान्तरण, बिल भुक्तानी, र ऋण आवेदन ट्र्याकिङ जस्ता सुविधाहरू प्रदान गर्दछ। इन्टरनेट बैंकिङ प्लेटफर्मले वास्तविक-समय कारोबार र भर्चुअल डेबिट कार्डहरू जस्ता सेवाहरू प्रदान गर्दछ।
ग्राहकहरूले मोबैंक एपलाई समग्रमा सकारात्मक प्रतिक्रिया दिएका छन्, एन्ड्रोइडमा ४.२/५ र आईओएसमा ४.०/५ को औसत मूल्याङ्कन रहेको छ। यद्यपि, कहिलेकाहीँ एप डाउनटाइम र भीडभाडको समयमा ऋण प्रशोधनमा ढिलाइ जस्ता गुनासोहरू पनि आएका छन्। बैंकले ग्राहक सेवाका लागि २४/७ कल सेन्टर र एआई च्याटबोट सेवा पनि उपलब्ध गराएको छ। यो डिजिटल प्लेटफर्मले ग्राहकहरूलाई बैंकिङ सेवाहरूमा सहज र द्रुत पहुँच प्रदान गरी उनीहरूको अनुभवलाई सुधार्न मद्दत गरेको छ।
४. नियामक स्थिति, बजार स्थिति र प्रतिस्पर्धीसँग तुलना
एनआईसी एशिया बैंक नेपाल राष्ट्र बैंकबाट इजाजतपत्र प्राप्त संस्था हो र बैंकिङ तथा वित्तीय संस्था ऐन (BAFIA) अन्तर्गत विनियमित छ। यसले वार्षिक लेखापरीक्षण, पूँजी पर्याप्तता अनुपात र निष्क्रिय ऋण (NPL) अनुपात नेपाल राष्ट्र बैंकको दिशानिर्देश अनुसार कायम राखेको छ। हालसम्म यस बैंकमा कुनै ठूला नियामक जरिवानाको खबर सार्वजनिक भएको छैन। उपभोक्ता संरक्षणका लागि बैंकले गुनासो सम्बोधन संयन्त्र र पारदर्शी शुल्क खुलासा नीति अपनाएको छ, जसले ग्राहकहरूको हित सुनिश्चित गर्न मद्दत गर्दछ।
बजारमा एनआईसी एशिया बैंकको स्थिति अत्यन्तै बलियो छ। यो शाखा सञ्जाल (३६० भन्दा बढी शाखाहरू, ११५ विस्तारित काउन्टरहरू र ४२ शाखारहित एकाइहरू) र ग्राहक संख्याको हिसाबले सबैभन्दा ठूलो निजी वाणिज्य बैंक हो। सम्पत्ति र निक्षेपको आधारमा यो शीर्ष ३ बैंकहरू मध्ये पर्दछ। आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा यसको कुल सम्पत्ति ४५० अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी, निक्षेप आधार ३५० अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी र खुद नाफा ४ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी रहेको छ। यसको ऋण पोर्टफोलियो ३२५ अर्ब रुपैयाँको हाराहारीमा छ र निष्क्रिय ऋण (NPL) अनुपात उद्योगको औसतभन्दा कम रहेको छ, जसले यसको बलियो जोखिम व्यवस्थापन प्रणालीलाई दर्शाउँछ।
यसका प्रमुख प्रतिस्पर्धीहरूमा हिमालयन बैंक, नबिल बैंक र स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड बैंक नेपाल जस्ता ठूला वाणिज्य बैंकहरू पर्दछन्। एनआईसी एशियाले डिजिटल नवप्रवर्तन र शाखारहित बैंकिङ मार्फत आफूलाई अलग बनाएको छ। यसको वृद्धि पथमा निरन्तर शाखा विस्तार र टेलिकम तथा फिनटेक कम्पनीहरूसँगको डिजिटल साझेदारी समावेश छ। अप्रिल २०२२ सम्ममा यस बैंकका ३० लाख भन्दा बढी ग्राहकहरू छन् र यसको उपस्थिति ७७ वटै जिल्लामा फैलिएको छ, जसले वित्तीय समावेशितामा यसको प्रतिबद्धता देखाउँछ।
५. सम्भावित ऋणग्राहीहरूका लागि व्यावहारिक सल्लाह
एनआईसी एशिया बैंकबाट ऋण लिने विचार गरिरहनुभएका सम्भावित ऋणग्राहीहरूका लागि यहाँ केही महत्त्वपूर्ण सल्लाहहरू दिइएका छन्:
- आफ्नो आवश्यकता पहिचान गर्नुहोस्: ऋणका लागि आवेदन दिनुअघि, आफ्नो वास्तविक आवश्यकता र कुन प्रकारको ऋण तपाईंको लागि सबैभन्दा उपयुक्त छ भन्ने कुरा स्पष्ट गर्नुहोस्। व्यक्तिगत, व्यवसायिक वा अन्य कुनै विशेष प्रयोजनका लागि ऋण आवश्यक छ भन्ने कुरामा स्पष्ट हुनुहोस्। बैंकले विभिन्न प्रकारका ऋण उत्पादनहरू प्रदान गर्ने हुनाले सही उत्पादन छनौटले तपाईंको वित्तीय भार कम गर्न मद्दत गर्दछ।
- ब्याज दर र शुल्कहरू तुलना गर्नुहोस्: एनआईसी एशियाले विभिन्न ब्याज दर र शुल्कहरू सहितका विभिन्न ऋण उत्पादनहरू प्रदान गर्दछ। तपाईंले लिन खोजेको ऋणको निश्चित ब्याज दर, परिवर्तनशील ब्याज दर, प्रशोधन शुल्क, ढिलो भुक्तानी शुल्क र अग्रिम भुक्तानी शुल्कहरू राम्ररी बुझ्नुहोस्। सकेसम्म, अन्य बैंकहरूको समान ऋण उत्पादनहरूसँग तुलना गर्नुहोस् ताकि तपाईंले सबैभन्दा राम्रो सम्झौता पाउन सक्नुहोस्।
- धितो आवश्यकता बुझ्नुहोस्: केही ऋणहरू (जस्तै व्यक्तिगत ऋणका निश्चित प्रकार) धितोबिना उपलब्ध हुन्छन्, जबकि धेरैजसो व्यवसायिक र ठूला व्यक्तिगत ऋणहरूमा धितो (जस्तै घरजग्गा, शेयर) आवश्यक पर्दछ। धितो आवश्यक भएमा, बैंकले स्वीकार गर्ने धितोका प्रकारहरू, ऋण-धितो अनुपात (LTV) र मूल्याङ्कन प्रक्रियाको बारेमा जानकारी लिनुहोस्। यसले तपाईंको ऋण आवेदन प्रक्रियालाई सहज बनाउन मद्दत गर्दछ।
- कागजातहरू तयार पार्नुहोस्: ऋण आवेदन प्रक्रियालाई छिटो बनाउनका लागि आवश्यक सबै कागजातहरू (नागरिकता, आयको प्रमाण, व्यवसायिक कागजातहरू, कर प्रमाणपत्रहरू आदि) अग्रिम रूपमा तयार राख्नुहोस्। बैंकले e-KYC को सुविधा दिए पनि, भौतिक कागजातको आवश्यकता पर्न सक्छ। कागजातहरू पूर्ण भएमा ऋण स्वीकृतिको सम्भावना बढ्छ।
- भुक्तानी क्षमताको मूल्याङ्कन गर्नुहोस्: ऋण लिनुअघि, तपाईंको मासिक आम्दानी र खर्चको आधारमा मासिक किस्ता तिर्न सक्ने क्षमताको यथार्थपरक मूल्याङ्कन गर्नुहोस्। अत्यधिक ऋणले वित्तीय भार निम्त्याउन सक्छ। बैंकको ऋण क्यालकुलेटरहरू प्रयोग गरी विभिन्न भुक्तानी अवधि र ब्याज दरमा मासिक किस्ता कति हुन्छ भन्ने कुरा पत्ता लगाउनुहोस्। स्वस्थ वित्तीय व्यवस्थापनका लागि यो अत्यावश्यक छ।
- बैंकसँग परामर्श गर्नुहोस्: कुनै पनि अस्पष्टता भएमा, एनआईसी एशिया बैंकका ग्राहक सेवा प्रतिनिधिहरू वा शाखा प्रबन्धकसँग सीधा परामर्श गर्नुहोस्। उनीहरूले तपाईंको प्रश्नहरूको जवाफ दिन र सही ऋण उत्पादन छनोट गर्न मद्दत गर्न सक्छन्। बैंकको समर्पित ऋण सहायता केन्द्र (Loan Assistance Center) ले गुनासोहरू सम्बोधन गर्न मद्दत गर्दछ।
- नियम र सर्तहरू ध्यानपूर्वक पढ्नुहोस्: ऋण सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्नु अघि, सबै नियम र सर्तहरू (Terms and Conditions) ध्यानपूर्वक पढ्नुहोस्। कुनै पनि कुरा बुझ्न नसकेमा, स्पष्टीकरण माग्नुहोस्। पारदर्शिता र जानकारीको आधारमा मात्र निर्णय लिनुहोस् ताकि भविष्यमा कुनै समस्या नआओस्।
एनआईसी एशिया बैंकले डिजिटल प्लेटफर्महरू र विस्तृत शाखा सञ्जाल मार्फत ग्राहकहरूलाई सहज वित्तीय सेवाहरू प्रदान गर्दै आएको छ। यी सल्लाहहरूले तपाईंलाई यस बैंकबाट ऋण लिने प्रक्रियामा सूचित र बुद्धिमत्तापूर्ण निर्णय लिन मद्दत गर्नेछन्, जसले तपाईंको वित्तीय लक्ष्यहरू प्राप्त गर्न सहयोग पुर्याउनेछ।
