हुलास फिनसर्फ: पृष्ठभूमि र नेपालमा उपस्थिति
हुलास फिनसर्फ हायर पर्चेज लिमिटेड, जुन पहिले हुलास इन्भेस्टमेन्ट प्राइभेट लिमिटेडको नामले चिनिन्थ्यो, नेपाल राष्ट्र बैंकबाट २०१२ मा इजाजत प्राप्त गर्ने पहिलो लिमिटेड गैर-बैंकिङ वित्तीय कम्पनी हो। यो कम्पनी नेपालको एक शताब्दीभन्दा पुरानो र सबैभन्दा ठूलो व्यावसायिक समूह गोल्छा समूहको प्रतिष्ठित सदस्यको रूपमा स्थापित छ।
कम्पनीले आफ्नो विकासको क्रममा धेरै पटक नाम परिवर्तन गरेको छ। सुरुमा २०१२ मा हुलास इन्भेस्टमेन्ट प्राइभेट लिमिटेडको रूपमा सञ्चालन भएको यो कम्पनी २०२१ मा हुलास फिन सर्व लिमिटेडमा परिणत भयो। नेपाल राष्ट्र बैंकको अद्यावधिक नियमहरूको पालना गर्न, नोभेम्बर २०२३ मा यसले आफ्नो हालको नाम हुलास फिनसर्फ हायर पर्चेज लिमिटेड अपनायो। यो विकासले नियामक अनुपालन र उद्योग मापदण्डहरूप्रति कम्पनीको प्रतिबद्धता झल्काउँछ।
हुलास फिनसर्फको स्वामित्व संरचना केन्द्रीकृत छ, जसमा हंसराज हुलासचन्द एण्ड कम्पनी प्राइभेट लिमिटेडको ८५% शेयर रहेको छ। बाँकी १५% शेयर छवटा अन्य शेयरधनीहरूमा विभाजित छ, जसमा हुलास अटो क्राफ्ट प्राइभेट लिमिटेड (बजाज दुई-पाङ्ग्रे र तीन-पाङ्ग्रे सवारी साधनको असेम्बलर) र हिम इलेक्ट्रोनिक्स प्राइभेट लिमिटेड (सामसुङ इलेक्ट्रोनिक्स र उपकरणहरूको अधिकृत वितरक) समावेश छन्।
कम्पनीको नेतृत्व श्री शेखर गोल्छाले गर्नुहुन्छ, जो अध्यक्ष र प्रबन्ध निर्देशक दुवै पदमा कार्यरत हुनुहुन्छ। श्री गोल्छासँग २५ वर्षभन्दा बढीको व्यावसायिक अनुभव छ र उहाँ हाल नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघ (FNCCI) को अध्यक्ष हुनुहुन्छ। व्यवस्थापन टोलीको नेतृत्व श्री समीर ठाकुरले महाप्रबन्धकको रूपमा गर्नुहुन्छ।
२०२४ सम्ममा ८० करोड रुपैयाँको बलियो चुक्ता पुँजीसहित, हुलास फिनसर्फले अहिलेसम्म १,००,००० भन्दा बढी सवारी साधनलाई सफलतापूर्वक वित्तपोषण गरेको छ, जसले यसलाई नेपालको अग्रणी हायर पर्चेज कम्पनीको रूपमा स्थापित गरेको छ। कम्पनीले दुई-पाङ्ग्रे, तीन-पाङ्ग्रे, चार-पाङ्ग्रे, सेकेन्ड ह्यान्ड सवारी साधन, मोबाइल फोन, उपभोक्ता इलेक्ट्रोनिक्स, ल्यापटप र फर्निचर लगायतका विस्तृत उपभोक्ता वित्तपोषण इकोसिस्टम सञ्चालन गर्दछ।
प्रदान गरिएका कर्जा सेवाहरू, सर्तहरू र शुल्क संरचना
हुलास फिनसर्फले नेपाली बजारको आवश्यकतालाई सम्बोधन गर्दै विभिन्न प्रकारका कर्जा उत्पादनहरू प्रदान गर्दछ। यी सेवाहरू सवारी साधनदेखि लिएर आधुनिक इलेक्ट्रोनिक्ससम्म फैलिएका छन्, जसले ग्राहकहरूलाई वस्तु खरिद गर्न सहज वित्तीय पहुँच प्रदान गर्दछ।
सवारी साधन कर्जा समाधानहरू
- दुई पाङ्ग्रे सवारी साधन कर्जा:
- नयाँ मोटरसाइकल/स्कुटर: सवारी साधनको लागतको ६०% सम्म वित्तपोषण गरिन्छ। यसमा ब्याजदर ९.९९% देखि १२.९९% सम्म रहन्छ। कर्जा अवधि १८ देखि ३६ महिनासम्म हुन्छ, जुन सवारीको ब्रान्ड र डाउन पेमेन्टमा निर्भर गर्दछ।
- सेकेन्ड ह्यान्ड दुई पाङ्ग्रे सवारी: ५०% सम्म वित्तपोषण उपलब्ध छ। यसमा ११.९९% ब्याजदर लाग्छ र कर्जा अवधि १८ महिनाको हुन्छ।
- चार पाङ्ग्रे सवारी साधन कर्जा:
- सेकेन्ड ह्यान्ड कार: ६०% सम्म वित्तपोषण उपलब्ध छ, जसमा १२% ब्याजदर लाग्छ। अधिकतम कर्जा अवधि ६० महिना (५ वर्ष) हुन्छ। कुल उत्पादन लागतको न्यूनतम ४०% डाउन पेमेन्ट आवश्यक पर्छ।
- तीन पाङ्ग्रे/व्यावसायिक सवारी साधन कर्जा:
- नयाँ व्यावसायिक सवारी: ६०% सम्म वित्तपोषण गरिन्छ, जसमा ब्याजदर ४.९९% देखि १४% सम्म हुन्छ।
- सेकेन्ड ह्यान्ड थ्री-ह्विलर: विशेष अफर अन्तर्गत १.२ लाख रुपैयाँ सम्मको कर्जाका लागि ०% ब्याजदर उपलब्ध छ, तर यसका लागि ५०% डाउन पेमेन्ट आवश्यक पर्छ। कर्जा अवधि २४ देखि ३० महिनासम्मको हुन्छ।
उपभोक्ता इलेक्ट्रोनिक्स र प्रविधि वित्तपोषण
- मोबाइल डिभाइस कर्जा:
- ०% ईएमआईको सुविधा पारदर्शी मूल्य निर्धारणका साथ उपलब्ध छ।
- डिभाइसको लागतको ६०% सम्म कर्जा उपलब्ध हुन्छ।
- ४०% अग्रिम भुक्तानी (डाउन पेमेन्ट) आवश्यक पर्छ।
- कर्जा अवधि ६ देखि १२ महिनासम्म लचिलो हुन्छ।
- उपभोक्ता इलेक्ट्रोनिक्स:
- योग्यताका आधारमा ०% ब्याजदर उपलब्ध हुन्छ।
- उत्पादनको लागतको ७०% सम्म कर्जा उपलब्ध हुन्छ।
- कुल उत्पादन लागतको ३०% डाउन पेमेन्ट आवश्यक पर्छ।
- कर्जा अवधि ६ देखि १२ महिनासम्मको हुन्छ।
- विद्यार्थीका लागि ल्यापटप कर्जा:
- शैक्षिक संस्थालाई लक्षित गरी विशेष विद्यार्थी कार्यक्रमहरू सञ्चालन गरिएको छ।
- यसमा ४०% डाउन पेमेन्ट, ०% ब्याजदर र ६-१२ महिनाको अवधि समावेश हुन्छ।
- हालै, मार्च २०२५ मा कान्तिपुर इन्टरनेशनल कलेजसँग यस विषयमा समझदारी पत्र (MoU) मा हस्ताक्षर भएको छ।
शुल्क संरचना र दण्ड
कम्पनीले पारदर्शी शुल्क संरचना कायम राखेको छ, जसमा अधिकांश उपभोक्ता इलेक्ट्रोनिक्स र मोबाइल डिभाइस वित्तपोषणका लागि शून्य सेवा शुल्क लाग्छ। यद्यपि, ग्राहकहरूले ढिलो भुक्तानीका लागि दण्डको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ:
- ढिलो भुक्तानी दण्ड: कुल ओभरड्यू रकममा मासिक २% दण्ड लाग्छ।
- सेवा शुल्क: इलेक्ट्रोनिक्स र मोबाइल डिभाइसका लागि सामान्यतया छुट दिइन्छ।
- प्रशोधन शुल्क: अधिकांश उत्पादनहरूका लागि ब्याजदर बाहेक कुनै अतिरिक्त शुल्क लाग्दैन।
आवेदन प्रक्रिया, मोबाइल एप र ग्राहक अनुभव
हुलास फिनसर्फले कर्जा आवेदन प्रक्रियालाई सरल र पहुँचयोग्य बनाउन डिजिटल प्रविधिको प्रयोग गरेको छ। यसले ग्राहकहरूलाई सहज अनुभव प्रदान गर्ने लक्ष्य राखेको छ।
आवेदन र स्वीकृति प्रक्रिया
- HFL मोबाइल एप्लिकेशन: यो एन्ड्रोइड (गुगल प्ले स्टोरमा १० हजारभन्दा बढी डाउनलोड) र आईओएस (एप स्टोरमा सीमित समीक्षाका आधारमा १.०/५ रेटिङ) दुवै प्लेटफर्ममा उपलब्ध छ।
- मुख्य विशेषताहरू: कर्जा आवेदन, कागजात अपलोड, ईएमआई क्यालकुलेटर र कर्जा ट्र्याकिङ।
- स्वीकृति समय: योग्य ग्राहकहरूका लागि आवेदनहरू ३० मिनेट भित्र प्रशोधन गरिन्छ।
- डिजिटल पूर्वाधार:
- वेबसाइट: hulasfinserv.com मा कर्जा सम्बन्धी विस्तृत जानकारी र अनलाइन योग्यता जाँच गर्ने सुविधा छ।
- ईएमआई क्यालकुलेटर: तत्काल भुक्तानी गणनाका लागि एकीकृत उपकरण उपलब्ध छ।
- मर्चेन्ट एप: साझेदार डिलरहरूका लागि HFL मर्चेन्ट एप दुवै प्लेटफर्ममा उपलब्ध छ।
भौगोलिक कभरेज र सञ्जाल
हुलास फिनसर्फले नेपालका ४५ जिल्लामा १२० भन्दा बढी स्थानहरूमा राष्ट्रव्यापी कभरेज प्रदान गर्दछ। कम्पनीले:
- भौतिक उपस्थिति: २०० भन्दा बढी समर्पित कर्मचारीहरू।
- मर्चेन्ट सञ्जाल: ६०० भन्दा बढी अधिकृत व्यापारी र डिलरहरू।
- सेवा केन्द्रहरू: ग्राहक सेवा र कर्जा प्रशोधनका लागि रणनीतिक स्थानहरूमा अवस्थित।
कागजात र केवाईसी आवश्यकताहरू
कर्जाका लागि निम्न मानक कागजातहरू आवश्यक पर्छन्:
- व्यक्तिगत ऋणीहरूका लागि: नागरिकता प्रमाणपत्र, राहदानी आकारको फोटो, आय प्रमाणीकरण।
- व्यावसायिक ऋणीहरूका लागि: व्यवसाय दर्ता कागजातहरू, प्यान प्रमाणपत्र (२५ लाख रुपैयाँ भन्दा माथिको कर्जाका लागि अनिवार्य)।
- धितो कागजात: सवारी साधन दर्ता, स्वामित्व कागजातहरू।
- अतिरिक्त आवश्यकताहरू: आवश्यक परेमा जमानीकर्ताका कागजातहरू।
कम्पनीले नेपाल राष्ट्र बैंकको 'आफ्नो ग्राहक चिनौं' (Know Your Customer - KYC) दिशानिर्देशहरूको पालना गर्दछ, जसमा सबै कर्जा आवेदकहरूका लागि विस्तृत पहिचान प्रमाणीकरण र वित्तीय पृष्ठभूमि जाँच आवश्यक पर्छ।
ग्राहक प्रतिक्रिया र सेवा गुणस्तर
हुलास फिनसर्फको मोबाइल एप्लिकेशनको प्रदर्शन सम्बन्धमा ग्राहक प्रतिक्रिया मिश्रित रहेको छ। गुगल प्ले स्टोरमा सीमित प्रयोगकर्ता समीक्षा र आईओएस एप स्टोरमा १.०/५ ताराको न्यून रेटिङले यसको प्रयोगकर्ता संलग्नता कम देखाउँछ। यद्यपि, एपले आधारभूत कर्जा आवेदन र ट्र्याकिङ सुविधाहरू प्रदान गर्दछ। भुक्तानीको लागि, हुलास फिनसर्फले खल्ती जस्ता प्रमुख डिजिटल भुक्तानी प्लेटफर्महरूसँग र बैंकहरूसँग सीधा ट्रान्सफरको लागि साझेदारी गरेको छ। ग्राहक सहायताका लागि, कम्पनीले फोन, इमेल र ४५ जिल्लामा रहेका १२० भौतिक सेवा बिन्दुहरूका साथै ६०० भन्दा बढी अधिकृत डिलरहरूको सञ्जालमार्फत सेवा प्रदान गर्दछ।
नियामक स्थिति, बजार प्रतिस्पर्धा र वित्तीय प्रदर्शन
हुलास फिनसर्फ नेपाल राष्ट्र बैंकको कडा नियमन अन्तर्गत सञ्चालन हुन्छ र यसले बजारमा आफ्नो अग्रणी स्थान कायम राखेको छ। कम्पनीको वित्तीय प्रदर्शनले यसको बलियो वृद्धि र जोखिम व्यवस्थापन क्षमतालाई देखाउँछ।
इजाजतपत्र र नियामक निरीक्षण
हुलास फिनसर्फ नेपाल राष्ट्र बैंक (NRB) बाट इजाजत प्राप्त हायर पर्चेज कम्पनीको रूपमा कडा नियमन अन्तर्गत सञ्चालित छ। कम्पनीले निम्न नियामक मापदण्डहरूको पालना गर्नुपर्छ:
- पूँजी पर्याप्तता आवश्यकताहरू: हायर पर्चेज कम्पनीहरूका लागि न्यूनतम चुक्ता पुँजी १०० मिलियन रुपैयाँ हुनुपर्ने।
- कर्जा-मूल्य अनुपात प्रतिबन्ध: नेपाल राष्ट्र बैंकका हालैका संशोधनहरूले सवारी साधन वित्तपोषणलाई सवारी साधनको मूल्यको अधिकतम ६०% सम्म सीमित गरेको छ।
- ब्याजदर सीमा: दण्ड ब्याजदर वार्षिक २ प्रतिशत बिन्दुमा सीमित गरिएको छ।
- प्रतिवेदन आवश्यकताहरू: नेपाल राष्ट्र बैंकमा प्रत्येक त्रैमासिकको १५ दिन भित्र वित्तीय विवरणहरू पेश गर्नुपर्ने।
हालैका नियामक परिवर्तनहरू (२०२५) अनुसार:
- नाम अनुपालन: सबै हायर पर्चेज कम्पनीहरूले आफ्नो कानूनी नाममा "हायर पर्चेज" समावेश गर्नुपर्ने।
- कार्यकारी योग्यता: प्रबन्ध निर्देशकहरूसँग न्यूनतम स्नातक तहको डिग्री हुनुपर्ने।
- उपभोक्ता संरक्षण: ब्याजदर बाहेक अन्य अतिरिक्त शुल्कहरू लिन निषेध।
क्रेडिट मूल्याङ्कन र जोखिम मूल्याङ्कन
इन्फोमेरिक्स क्रेडिट रेटिङ (डिसेम्बर २०२४) अनुसार, हुलास फिनसर्फको जारीकर्ता रेटिङ IRN BBB- (Is) - ट्रिपल बी माइनस (जारीकर्ता) रहेको छ। यसले मध्य जोखिमको साथ मध्य क्रेडिट जोखिम प्रोफाइललाई संकेत गर्दछ। यो मूल्याङ्कन बलियो प्रमोटर समूहको समर्थन र लामो परिचालन ट्र्याक रेकर्डमा आधारित छ।
बजार स्थिति र प्रतिस्पर्धी परिदृश्य
हुलास फिनसर्फ नेपालमा हाल सञ्चालनमा रहेका १० इजाजत प्राप्त हायर पर्चेज कम्पनीहरूमध्ये एक हो। देशमा पहिलो इजाजत प्राप्त गैर-बैंकिङ वित्तीय कम्पनीको रूपमा यसले बजारमा महत्त्वपूर्ण स्थान ओगटेको छ।
- मुख्य प्रतिस्पर्धीहरू: MAW हायर पर्चेज प्रा. लि., सिप्रदी हायर पर्चेज प्रा. लि. र स्याकर हायर पर्चेज जस्ता कम्पनीहरूले यसका प्रमुख प्रतिस्पर्धी हुन्।
- प्रतिस्पर्धात्मक लाभहरू:
- अग्रणी स्थिति: नेपालमा पहिलो इजाजत प्राप्त हायर पर्चेज कम्पनी हुनु।
- समूह तालमेल: गोल्छा समूहको अटोमोटिभ डिलरशिपहरूसँगको एकीकरणले प्रतिस्पर्धी लाभ प्रदान गर्दछ।
- बजाजसँग साझेदारी: मूल कम्पनीको अधिकृत डिलरशिप मार्फत बजाजसँगको विशेष सम्बन्ध।
- शून्य ब्याज उत्पादनहरू: इलेक्ट्रोनिक्स र मोबाइल डिभाइसका लागि ०% ईएमआई योजनाहरू।
वित्तीय प्रदर्शन विश्लेषण
कम्पनीले महत्त्वपूर्ण नाफा सुधारका साथ बलियो वृद्धि गति प्रदर्शन गरेको छ:
- शुद्ध नाफा वृद्धि: आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा १०.०२ करोड रुपैयाँबाट आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को चौथो त्रैमासिकमा २१.७८ करोड रुपैयाँ पुगेको छ।
- पोर्टफोलियो विस्तार: आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को पहिलो त्रैमासिकमा कर्जा पोर्टफोलियो ४.०६५ अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ।
- राजस्व वृद्धि: आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा कुल सञ्चालन आय ५३.२ करोड रुपैयाँ थियो।
- सम्पत्ति गुणस्तर: आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को अन्त्यमा कूल एनपीएल ५.७५% र नेट एनपीएल १.४४% थियो। ९० दिनभन्दा बढीको ढिलो भुक्तानी आर्थिक वर्ष २०७९/८० को २२.५६% बाट आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा ११.३१% मा घटेको छ, जसले जोखिम व्यवस्थापनमा सुधार देखाउँछ।
कर्जा लिनेहरूका लागि उपयोगी सल्लाह र भविष्यको दिशा
हुलास फिनसर्फबाट कर्जा लिने विचार गरिरहनुभएका सम्भावित ग्राहकहरूका लागि केही महत्त्वपूर्ण सल्लाह र कम्पनीको भविष्यको रणनीति निम्नअनुसार छन्।
सम्भावित ऋणीहरूका लागि व्यावहारिक सल्लाह
कर्जा लिनुअघि, कुनै पनि वित्तीय संस्थाबाट कर्जा लिँदा जस्तै, हुलास फिनसर्फको हकमा पनि केही महत्वपूर्ण कुराहरूमा ध्यान दिनु आवश्यक हुन्छ। यसले तपाईंलाई सही निर्णय लिन मद्दत गर्नेछ:
- सर्तहरू ध्यानपूर्वक पढ्नुहोस्: कर्जा आवेदन गर्नुअघि ब्याजदर, डाउन पेमेन्ट, कर्जा अवधि, ढिलो भुक्तानी दण्ड र अन्य कुनै लुकेका शुल्कहरू बारे राम्ररी बुझ्नुहोस्। सबै सर्तहरू पारदर्शी रूपमा बुझ्न कम्पनीका प्रतिनिधिहरूसँग छलफल गर्नुहोस्।
- भुक्तानी क्षमताको मूल्याङ्कन: आफ्नो मासिक आय र खर्चको यथार्थपरक मूल्याङ्कन गर्नुहोस्। आफ्नो आयले मासिक ईएमआई (EMI) तिर्न सक्छ कि सक्दैन भन्ने कुरामा सुनिश्चित हुनुहोस्। अनावश्यक वित्तीय भारबाट बच्न आफ्नो क्षमताभन्दा बढी कर्जा नलिनुहोस्।
- कागजात तयारी: नागरिकता प्रमाणपत्र, राहदानी आकारको फोटो, आय प्रमाण, व्यवसाय दर्ता कागजात (यदि लागू हुन्छ भने) लगायतका सबै आवश्यक कागजातहरू तयार राख्नुहोस्। यसले आवेदन प्रक्रियालाई छिटो र सहज बनाउँछ।
- ०% ईएमआई योजना: यदि तपाईं ०% ब्याजदरमा मोबाइल वा इलेक्ट्रोनिक्स कर्जा लिने विचार गर्दै हुनुहुन्छ भने, यसका सर्त र योग्यता मापदण्डहरू राम्ररी बुझ्नुहोस्। डाउन पेमेन्टको आवश्यकता र कर्जा अवधिलाई ध्यान दिनुहोस्।
- प्रतिस्पर्धीहरूको तुलना: हुलास फिनसर्फले प्रदान गर्ने सेवाहरूलाई बजारमा उपलब्ध अन्य हायर पर्चेज कम्पनीहरूका समान उत्पादनहरूसँग तुलना गर्नुहोस्। ब्याजदर, सर्तहरू र ग्राहक सेवाको आधारमा कुन विकल्प तपाईंको लागि उत्तम हुन्छ भन्ने कुरामा विश्लेषण गर्नुहोस्।
- ग्राहक सेवाको उपयोग: यदि तपाईंलाई कर्जा सम्बन्धी कुनै शंका वा प्रश्न छ भने, कम्पनीको ग्राहक सेवा (फोन, इमेल वा भौतिक कार्यालय) मा सिधै सम्पर्क गर्नुहोस्। स्पष्ट जानकारी प्राप्त गरेर मात्र अगाडि बढ्नुहोस्।
भविष्यको दृष्टिकोण र रणनीतिक पहलहरू
हुलास फिनसर्फले आफ्नो व्यवसायलाई थप विस्तार गर्न र वित्तीय बजारमा आफ्नो स्थान सुदृढ पार्न विभिन्न रणनीतिक पहलहरू अगाडि बढाएको छ।
- आईपीओ तयारी: कम्पनीले सार्वजनिक निष्कासन (IPO) मार्फत २,०७५,००० साधारण शेयर सर्वसाधारणमा जारी गर्ने योजना बनाएको छ। यसका लागि एनएमबी क्यापिटल लिमिटेडलाई शेयर निष्कासन व्यवस्थापकको रूपमा नियुक्त गरिएको छ। यो पहलले पुँजी वृद्धि गरी थप विस्तार र नियामक अनुपालनका लागि वित्तीय आधार बलियो बनाउने लक्ष्य राखेको छ।
- विस्तार रणनीति:
- उत्पादन विविधीकरण: कम्पनीले नयाँ उपभोक्ता वित्तपोषण खण्डहरूमा निरन्तर विस्तार गर्ने योजना बनाएको छ, जसले ग्राहक आधार फराकिलो बनाउन मद्दत गर्नेछ।
- भौगोलिक विस्तार: नेपालका कम सेवा पुगेका जिल्लाहरूमा आफ्नो उपस्थिति बढाएर बजार कभरेज विस्तार गर्ने लक्ष्य राखिएको छ।
- प्रविधि सुधार: डिजिटल पूर्वाधार र ग्राहक अनुभवमा लगानी गरेर सेवाहरूलाई अझ प्रभावकारी र पहुँचयोग्य बनाइनेछ।
- साझेदारी विकास: शैक्षिक संस्था र खुद्रा बिक्रेताहरूसँग रणनीतिक गठबन्धनहरू विकास गरी नयाँ बजार र ग्राहक वर्गमा पुग्ने योजना छ।
समग्रमा, हुलास फिनसर्फ नेपालको डिजिटल कर्जा बजारमा एक महत्वपूर्ण खेलाडी हो, जसले गोल्छा समूहको बलियो समर्थन, नियामक अनुपालन र विस्तृत उत्पादन पोर्टफोलियोको साथ आफ्नो स्थान कायम राखेको छ। यसको भविष्यको रणनीतिले कम्पनीलाई अझ बलियो बनाउन मद्दत गर्ने देखिन्छ।
